Ruchomy alfabet
Ruchomy alfabet to niesamowita pomoc, która wspiera naukę pisania i czytania u dzieci. W dzisiejszym artykule trochę Wam o nim opowiem.
Co to jest ruchomy alfabet?
To typowo montessoriańska pomoc, która służy do nauki pisania na zasadzie komponowania wyrazów z liter, ponieważ w metodzie Montessori nauka pisania jest przed nauką czytania.
Przy pracy z ruchomym alfabetem zgodnie z założeniami metodyki Montessori, dzieci nie czytają wyrazów które „napisały” przy pomocy ruchomego alfabetu. Ich zadanie kończy się na złożeniu wyrazu z odpowiednich liter przyporządkowanych poszczególnym dźwiękom.
Ale znacie mnie… u mnie nigdy i nic nie jest w 100% zgodne z założeniami jakiejkolwiek metodyki. Ja się lubię bawić, eksperymentować, dostosowywać do dziecka… Dlatego w dzisiejszym artykule przybliżę Wam moje pomysły na ciekawe i rozwijające zabawy z ruchomym alfabetem.
Będą to zabawy nie tylko „w pisanie” ruchomym alfabetem, ale także nauka czytania oraz ćwiczenia gramatyczne. Jeśli więc jesteś zwolennikiem jakiekolwiek metodyki, stosowanej od A do Z, to uprzedzam: tu się będzie działo szaleństwo! Ale efektywne szaleństwo! Sprawdzone i przetestowane na dziecku z afazją. Ale nim poszalejemy to może na początek…
Jak wygląda ruchomy alfabet?
W internecie znajdziecie wiele ruchomych alfabetów wykonanych z różnorodnych materiałów. Będą to wycięte ze sklejki litery pisane, dość dużych rozmiarów, zamknięte w drewnianych skrzynkach. Będą to plastikowe kwadraciki z nadrukowanymi literami, czy drewniane małe tabliczki.
Cechą charakterystyczną ruchomego alfabetu jest oznaczenie kolorystyczne poszczególnych liter. Samogłoski są czerwone, a spółgłoski są niebieskie. Nie bójcie się tego schematu (to apel dla mam mniejszych dzieci). Dokładnie takie same oznaczenie spółgłosek i samogłosek znajdą Wasze dzieci w 1 klasie szkoły podstawowej.
Jaki alfabet wybrać?
Na naszym rynku jest zatrzęsienie różnego typu alfabetów i na pewno zastanawiacie się który wybrać? Czy literki nadrukowane na płytkach, czy też może wycinane?
Pracowałam z córką na obu typach alfabetów i moje spostrzeżenia są takie, że literki wycinane osobno, owszem są piękne, ale totalnie nieużyteczne. Gdy chcecie pracować z dzieckiem, aby utworzyło coś więcej niż jedno czy dwa słowa. Pudełko z alfabetem jest ogromne, literki są duże, co od razu dyskwalifikuje dla mnie ten alfabet do pracy stolikowej.
Całe zdanie po prostu nie mieści się na stoliku. Jeśli chcecie pracować na takim alfabecie z dzieckiem w wieku szkolnym, to cóż… powiem Wam jak to wyglądało u nas:
Moja córka układała zdanie na podłodze, później siadała przy stoliku, aby to zdanie napisać na kartce. Ja wiem, że ruch robi dobrze dzieciom, ale trochę to słabo u nas wypadało w kontekście koncentracji. Tego typu alfabet do zabaw z maluchami na podłodze, w „pisanie” ze słuchu pierwszych słów – jestem jak najbardziej na tak. Ale jeśli chcecie aby ruchomy alfabet posłużył Wam dłużej, u dzieci w wieku szkolnym – to niestety według mnie zupełnie się nie nadaje.
Jako kolejny w naszym domu zagościł ruchomy alfabet nadrukowany na drewnianych płytkach. I to był strzał w 10! Moja córka była w stanie skupić się pełne 10 czy 20 minut na wykonaniu zadania, bez biegania w tę i z powrotem pomiędzy biureczkiem, a alfabetem na podłodze. Praca była efektywna i szybko przyniosła oczekiwane przeze mnie efekty.
Pomysły na zabawy
Na jaką literkę?
To bardzo prosta zabawa, polegająca na tym, że dziecko wymawia słowo widząc przedmiot i spośród literek wyszukuje odpowiednią, dokładając ją obok przedmiotu.
Ja najczęściej bawiłam się z córką figurkami zwierzątek. Kładłam różne zwierzątka, córka mówiła ich nazwę i dokładała literkę jaką słyszy na początku wyrazu.
Bawiąc się w ten sposób pamiętajcie o tym, aby nie układać dziecku przedmiotów, w których na początku dziecko słyszy co innego niż widnieje w zapisie!
Na przykład nie kładźcie szalika, ponieważ na początku wyrazu SZALIK dziecko słyszy głoskę SZ, a nie ma takiej litery. Głoska SZ składa się z dwóch liter S oraz Z. Układajcie przedmioty na których początku słychać głoskę, która powiedzmy to prosto „jest literą” Na przykład: ORKA – tak, ponieważ na początku wyrazu słychać głoskę O i taka litera występuje w alfabecie, ale SZALIK – już nie.
Takie zabawy w układanie słów typu SZALIK możecie prowadzić z dziećmi, które już wiedzą, że w słowie szalik słyszymy głoskę SZ, ale napiszemy ją jako zlepek dwóch liter S oraz Z.
W późniejszym etapie zabaw układałam córce przedmioty i miała właśnie ułożyć z liter głoskę jaką słyszy.
A także „napisać” z ruchomego alfabetu całe słowo i przeczytać je. Ale jak napisałam wyżej – to są zabawy już dla starszych dzieci, które znają różnice między głoskami, a literami.
Podziel na sylaby
To rozwinięcie poprzedniej zabawy. Gdy moja córka ułożyła wyraz z ruchomego alfabetu prosiłam ją, aby za pomocą kredek podzieliła wyraz na sylaby. Pomocne tutaj jest wyklaskiwanie sylab.
Dyktando
Zabawy w dyktando bardzo mi się sprawdziły przy ćwiczeniach pisania ze słuchu. Zdecydowałam się na takie zabawy i robiłam je bardzo często. Mojej córce podczas pisania bardzo męczy się rączka, a układanie zdań ze słuchu rozwiązało ten problem. Bardzo chętnie bawiła się w pisanie zdań z ruchomego alfabetu.
Jaka to część mowy?
Części mowy to u nas zgroza i chyba najtrudniejsza rzecz w kosmosie! Które słowo to rzeczownik, a które czasownik? Strasznie trudno to zapamiętać!
Po ułożeniu przez córkę zdania ze słuchu prosiłam ją, aby układała ponad słowami symbole gramatyczne z naszej skrzynki gramatycznej. Poprawność swojej pracy sprawdzała na specjalnie przygotowanych przeze mnie paskach. Paski te możecie kupić w moim sklepie, tutaj: Nazywam części mowy – paski pracy Montessori
Są to paski pracy ze zdaniami, z wyraźnie określonymi częściami mowy w formie symboli gramatycznych Montessori. Paski te pozwalają dzieciom ćwiczyć nazywanie części mowy. Rozwijają także umiejętność układania zdań prostych.
Paski widoczne na zdjęciu są trochę inne, niż te które kupicie w moim sklepie. Te w sklepie, są napisane czarnym kolorem. Te na zdjęciu poniżej mają kolorową składnię, która jest wymagana w szkole mojej córki.
Chcesz pomóc swojemu dziecku i wspierać rozwój jego mowy oraz naukę czytania?
Mam dla Ciebie ćwiczenia ogólnorozwojowe które Ci to ułatwią!
Zobacz moje zeszyty ćwiczeń “Radośnie rosnę i myślę” dzięki którym Twoje dziecko będzie ćwiczyło umiejętność logicznego myślenia, kategoryzacje, analizę i syntezę wzrokową oraz inne umiejętności, tak niezbędne do prawidłowego rozwoju mowy i wdrażające je do nauki czytania i pisania.
Szukasz innowacyjnej formy wspomagania rozwoju mowy dzieci?
Zobacz pomoce z serii „Kreatywne Wspieranie Mowy” – atrakcyjne dla dzieci, dobrane merytorycznie do ich potrzeb, o nowatorskiej i profesjonalnej grafice oraz perfekcyjnej jakości wykonania.
Masz ochotę pobrać darmowe materiały edukacyjne dla dziecka?
Zapisz się na mój bezpłatny* newsletter i pobierz „IDZIEMY NA RYBY!” – darmowy zestaw edukacyjny do zabaw z dzieckiem!
ZAPISUJĘ SIĘ NA NEWSLETTER:
*Zapisując się do newslettera, wyrażasz zgodę na przesyłanie Ci informacji o nowościach, promocjach, produktach i usługach KreatywneWrota.pl Zgodę będziesz mogła w każdej chwili wycofać, a szczegóły związane z przetwarzaniem Twoich danych osobowych znajdziesz w naszej polityce prywatności.
